Jan Noorlander

Het is woensdag, eind ochtend. Jan Noorlander is er in zijn kantoor naast de entree van de school helemaal klaar voor. Conciërge Monica Stofbergen heeft de voordeur geopend en leidt mij naar de man met wie we een afspraak hebben. Jan Noorlander, sinds twaalf jaar directeur van basisschool Het Baken aan de Oudelandselaan in Berkel en daarvoor ongeveer elf jaar als directeur werkzaam geweest bij de Willibrordschool in Bergschenhoek, toen ook een VINEX-groeischool.

Jan Noorlander is 54 jaar en al 23 jaar directeur bij een RK-basisschool van de Laurentiusstichting waar hij ook voorzitter is van het directeurenoverleg. De in Delft gevestigde stichting telt 29 basisscholen in de regio. Jan voelt zich helemaal thuis bij deze stichting, vooral omdat er een goede wisselwerking is met het College van Bestuur.
Zelf is de nuchtere geboren Ammerstollenaar uit de Krimpenerwaard een man die niet naar functies maar vooral naar mensen kijkt. Conciërge Monica is net zo belangrijk als directeur Jan en dat geldt ook voor de overige ruim vijftig medewerkers van basisschool Het Baken aan de Oudelandselaan die rond de 550 leerlingen telt.
De school is rond de eeuwwisseling van start gegaan. In de tijd dat er rondom de Oudelandselaan een woonwijk tot ontwikkeling kwam. Dat geeft een school altijd een enorme groeispurt die dan later weer afvlakt. In het verleden hebben de eigen kinderen van Jan en zijn vrouw Marieke ook op Het Baken gezeten.
Directeur Jan was daar dus eerst vader Jan. Oudste zoon Joren zat in de allereerste groep 8 die toen nog maar dertien leerlingen telde. Hij is 29 jaar en werkt na een korte loopbaan als vakdocent gymnastiek nu bij de provincie Zuid-Holland en is werkzaam als gemeenteraadslid in Den Haag. Tweede zoon Marijn is 25 jaar en werkt als basisschoolleerkracht bij De Poolster in Berkel en Rodenrijs. Hoe kan het ook anders, als zowel je vader als je moeder in het basisonderwijs werkzaam zijn.
Jan en Marieke hebben elkaar ontmoet tijdens hun studie op de Thomas More PABO in Rotterdam. Marieke is dochter van de nog steeds in Berkel wonende Ferry en Leny de Vries die ook allebei werkzaam waren in het onderwijs. Jan zelf komt zeker niet uit een onderwijsfamilie. Zijn vader Marinus die nu 91 is, werkte als timmerman bij bedrijven in de Krimpenerwaard.
“Mijn moeder Jopie was conciërge in een bejaardenhuis en wij woonden in de dienstwoning die daar bij hoorde. Mijn vader woont daar nog; mijn moeder is overleden. In dat bejaardenhuis heb ik als ventje van negen al leren biljarten.”
Jan Noorlander koestert nog steeds de nuchterheid en de mensgerichtheid en de persoonlijke aandacht voor de medemens, die de dorpse omgeving van het 1.500 mensen tellende Ammerstol kenmerkte en kenmerkt.
“Het pand waar mijn ouders elkaar na de oorlog ontmoetten tijdens een dansfeest heette gewoon ‘Het Gebouw’. Dat tekent de mentaliteit. In Ammerstol zeg je elkaar gedag, of je elkaar nou kent of niet. Toen ik in Rotterdam op de PABO ging studeren, zei ik de eerste de beste persoon die ik op straat passeerde ook gedag en de volgende twee ook, maar dan ervaar je dat de omgang in de grote stad toch anders is. Zelfs in Berkel en Rodenrijs is het afstandelijker geworden. Wij wonen al jaren met veel plezier in Rodenrijs en als je dan ’s avonds op straat iemand tegenkomt en je zegt goede avond, dan zijn ze vaak ineens heel druk met hun telefoon of ze richten alle aandacht op de hond die ze uitlaten, om jou maar geen gedag te hoeven zeggen lijkt het.”
De schooldirecteur van Het Baken ligt er niet wakker van. Hij constateert het en het geeft hem nog meer motivatie om op zijn school de leerlingen bepaalde omgangsvormen bij te brengen vanuit het idee: heb aandacht voor elkaar, help de ander waar dat gevraagd wordt of voor de hand ligt en wees vriendelijk. “Leren is veel meer dan alleen het ontwikkelen van cognitieve vaardigheid en het bijbrengen van kennis. Het gaat er ook om dat je bijdraagt aan een prettige sfeer. Als de sfeer goed is en je hebt er plezier in op school, dan gaat alles veel gemakkelijker.”
“Ik let daar ook op als nieuwe leerkrachten komen solliciteren. De belangrijkste vraag is of ze een goede docent zijn, maar het gaat er ook om dat ze kunnen samenwerken in teamverband en een positieve bijdrage kunnen leveren aan de sfeer. Leerkracht zijn kun je tot op zekere hoogte leren, maar je moet het ook in je hebben, de passie om heel verschillende kinderen te helpen bij hun ontwikkeling. Heel veel medewerkers op onze school komen uit Lansingerland of directe omgeving. Ze kennen het gebied en de mentaliteit. Het verloop binnen het team is ook heel gering en de uitval door ziekte heel beperkt. Dat duidt op een goede werksfeer. Aanstaande leerkrachten lopen hier graag stage en natuurlijk hopen we dat de echte talenten na het afronden van hun studie op onze school komen werken.”

Idool
Echtgenote Marieke, die groepsleerkracht is bij De Christoffel in Den Haag/Ypenburg, had sowieso haar ouders als voorbeeld. Bij Jan Noorlander was meester Eppe Okken een idool, een voorbeeld. “Meeste Eppe was geweldig. Ontzettend duidelijk bij het aangeven van de grenzen van wat wel en niet door de beugel kon. Heel vriendelijk en energiek. Echt een man om van te houden. Iemand die je als leerling niet wilde teleurstellen. Zo zie je dus hoe belangrijk een basisschoolleerkracht kan zijn voor de ontwikkeling van een kind. Vanwege meester Eppe kreeg ik het plan om later ook het onderwijs in te gaan en daar heb ik nooit spijt van gekregen. De basisschool is een heerlijke dynamische werkomgeving waar altijd van alles gebeurt en waar altijd reuring is. En uitdaging. Alleen al de enorme verschillen in aanleg, intelligentie, interesse en herkomst tussen leerlingen zorgen er voor dat je als basisschool breed toegerust moet zijn om ieder kind op zijn of haar eigen manier tot ontwikkeling te laten komen.”
Het Baken werkt vanuit een duidelijke structuur en beschikt over goed systeem van leerlingzorg. Ook hebben de onder-, midden- en bovenbouw een eigen coördinator. Daarnaast zijn er heel veel specialisten in de school werkzaam voor verschillende vakgebieden, zoals rekenen, taal, ict, motoriek, begaafdheid, techniek en gedrag. Hierdoor is er sprake van veel expertise en een gedeelde verantwoordelijkheid. Als directeur wordt Jan Noorlander direct bijgestaan door een adjunct en twee IB-ers, intern begeleiders.
Op zijn 54ste is Jan Noorlander anders schooldirecteur dan op zijn 31ste. Destijds ging als een tornado door de school. Nu is hij rustiger en wijzer, maar nog steeds heel gedreven en altijd paraat om zelf die lamp te vervangen of de kerstverlichting op te hangen. Het is de aard van het beestje en de opvoeding om gewoon te doen wat er gedaan moet worden.
“Ik zie dit werk ook meer als een uit de hand gelopen hobby dan als betaald werk. Ik kijk ook niet naar uren. Je gaat ‘s morgen om zeven uur op weg naar de school en je gaat naar huis als het werk af is. En toch zijn er nog steeds mensen die denken dat je werktijden parallel lopen aan de openingstijden van de school inclusief de vakanties. De werkelijkheid is wel anders maar dat geeft niks. Vaak ben ik op zaterdagmorgen ook nog een paar uur bezig. Even in een heerlijk stille school wat administratie wegwerken waar je doordeweeks niet aan toegekomen bent.”
Natuurlijk is er in het leven van Jan Noorlander meer dan alleen werken. Fietsen en wandelen, liefst in de bergen, vinden hij en Marieke heel leuk. En skiën. Rond de kerst zijn ze geweest en in de voorjaarsvakantie gaan ze nog een keer. De mantelzorg voor pa Noorlander die hij doet samen met zijn zus in Stolwijk, vergt ook de nodige tijd. In zijn kantoor hangt een klein shirtje van voetbalclub Sparta uit Rotterdam-West, de wijk waar hij zijn onderwijsloopbaan als leraar begon.
“Sparta is de enige echte voetbalclub van Rotterdam. Een club waar je nog gewoon met je gezin veilig naar toe kunt. Dus Sparta is mijn club”, aldus de man die in het verleden ook een fervent badmintonspeler was die alleen tegen zijn verlies kon als hij er alles aan gedaan had... (SO)