Robotap

Lansingerland - Vogelaars gebruiken vaak afkortingen voor vogelnamen. Zo betekent robotap: roodborsttapuit. Reuze handig, die afkortingen, als je met verkleumde handen vogelwaarnemingen noteert in een opschrijfboekje…

In spreektaal gebruik ik geen afgekorte vogelnamen, maar anderen doen dit wel. Tijdens de midwintertelling hoorde ik laatst een vogelaar “robotap!” roepen, toen hij in de Zuidpolder een roodborsttapuit ontdekte in een rietkraag. Het woord robotap klinkt stoer, misschien omdat het lijkt op robocop (robot-agent). Roodborsttapuiten zijn klein en rank, maar tegelijkertijd best stoer. Vaak zitten ze met opgeheven houding op de uitkijk. Vanaf het hoogste punt in de omgeving speuren ze met hun grote ogen de omgeving af op zoek naar smakelijke insecten of spinnen. Vanwege hun voorkeur voor zichtlocaties zijn roodborsttapuiten makkelijker te zien in het veld dan veel andere kleine vogels. Volwassen mannetjes hebben in het voorjaar een zwarte kop en rode borst. Ze zijn dan eenvoudig herkenbaar als roodborsttapuit. Het verenkleed van deze soort is echter variabel, door verschillen tussen mannetje/vrouwtje en jong/volwassen. Ook de versheid van de veren blijkt voor variatie te zorgen. In november fotografeerde mijn echtgenoot een roodborsttapuit in de Groenzoom. Het leek mij een volwassen vrouwtje. Maar als ik vogelkenner Rinse van der Vliet vraag om een second opinion stuurt hij tien pagina’s met vele determinatiekenmerken voor deze soort, afkomstig van de website blascozumeta.com. Hieruit blijkt dat het inderdaad een vrouwtje is, maar de leeftijdskenmerken zijn op de foto niet zichtbaar. Afgelopen maanden heb ik diverse keren roodborsttapuiten gezien in de omgeving van Lansingerland. In de Groenzoom zit al enkele maanden een paartje op dezelfde plek. Het lijkt nu misschien vanzelfsprekend, maar veertig jaar geleden had ik niet durven dromen dat er ooit nog eens roodborsttapuiten binnen de gemeentegrenzen zouden opduiken. En al helemaal niet in de winter! Zowel het aantal broedvogels als overwinteraars is echter flink toegenomen. In januari krijg ik een nieuwsbrief van SOVON, waarin staat dat er tijdens de midwintertelling opvallend veel roodborsttapuiten zijn gezien. Ze broeden in half open cultuurlandschappen, duin, heide en hoogveen. Vroeger zaten ze vooral in het oosten van het land, maar tegenwoordig vestigen ze zich ook in nieuw aangelegde natuurontwikkelingsgebieden elders. Enkele jaren geleden hoorde ik in de Groenzoom een zingend mannetje in het voorjaar, maar een zeker broedgeval is mij nog niet bekend in de gemeente.