Huilende appels

Regio - Afgelopen voor jaar kreeg ik bericht van Martijn Mastenbroek: “Mijn appelboompje heeft ineens ‘huilende appels’. Er lijken appels open te springen en er loopt een rode vloeistof uit. Is dit normaal?”

Huilende appels heb ik nooit gezien, dus vraag ik foto’s van het verschijnsel aan Martijn. Op de piepkleine appels in wording zitten kloddertjes rode smurrie, die mij meer aan bloed doen denken dan aan tranen. De smurrie lijkt te komen uit een gaatje in de zijkant van aangetaste appeltjes, hetgeen doet vermoeden dat het om insectenvraat gaat. Een week later stuurt Martijn drie nieuwe foto’s. Op één foto is een appeltje te zien met een rond bruin vlekje. Zulke vlekjes zaten vorig jaar in veel appels uit onze eigen appelbomen. De aangetaste appels bleven klein en het klokhuis zat vol schimmelige troep, maar de daders waren nergens te bekennen. De meest waarschijnlijke verklaring leek mij dat een insect een eitje in de bloem had gelegd. Het larfje dat daaruit komt ontwikkelt zich in het prille appeltje, om daarna via de zijkant naar buiten te knagen om elders te verpoppen.

Aan Ben van As vraag ik of larven van micronachtvlinders (klein motjes) zulke schade kunnen veroorzaken. Zijn reactie: “Inderdaad lijken de sporen op de aanwezigheid van een microvlinder te duiden. De korrelige viezigheid die op sommige foto’s is te zien wordt in het jargon van vlinderaars ‘frass’ genoemd. Welke soort het is durf ik niet te zeggen. Er zijn enkele kandidaten, onder andere: grote appelbladroller (Archips podana) en fruitmot (Cydia pomonella). Je zou hem kunnen uitkweken.”

Op 16 juni haal ik wat aangetaste appeltjes op bij Martijn. Hij snijdt er een paar open. Die zijn van binnen aangevreten, maar er zijn geen larfjes te bekennen. Dan valt er niet veel uit te kweken. Toch neem ik enkele appeltjes mee naar huis. Op de website ‘bongerdgrooteveen’ lees ik dat allerlei insecten, schimmels en andere levensvormen dol zijn op appels. Behalve de fruitmot noemt de site nog de vroege fruitmot (Pammene rhediella). De aangetaste appeltjes stuur ik naar micronachtvlinderspecialist Erik van Nieukerken, met de vraag of dit schade van fruitmot zou kunnen zijn. Erik: “Bij het doorsnijden zie ik een holte met veel frass. Cydia pomonella is zeker een mogelijkheid, maar er is helaas geen rups meer om het te checken. De vroege fruitmot lijkt een ander vraatpatroon te hebben, overigens heet die bij de micromensen ‘luciferbladroller’.” Vermoedelijk zal ik tot volgend jaar moeten wachten om de appeleters op heterdaad te kunnen betrappen.