Goudknopjes gevonden in Ackerdijkse Plassen
AlgemeenTijdens werkzaamheden in de Ackerdijkse Plassen vonden vrijwilligers van de Natuur en Milieubescherming Pijnacker in oktober een veldje waar veel goudknopjes bloeiden. Deze kolonist uit Zuid-Afrika zie je niet alle dagen.
Het goudknopje is verwant aan het madeliefje, maar er zijn duidelijke verschillen. Goudknopje heeft geen witte bloemblaadjes aan de rand en het citroengele hartje is groter. De bloemen zijn ongeveer een centimeter breed en lijken op gouden knoopjes. In de Ecologische Flora lees ik dat goudknopje onopzettelijk door de mens over andere delen van de wereld is verspreid. Ze groeien vooral in kustgebieden, op plekken die in de winter onder water staan en in de zomer droogvallen. De groeiplaatsen zijn meestal ziltig tot licht brak. De verschijning van goudknopje in de Ackerdijkse Plassen is een aanwijzing dat daar nog wat zout in het veen zit.
Ganzen dragen waarschijnlijk bij aan de verspreiding van goudknopjes. De zaden kunnen met modder aan hun poten blijven kleven en over grotere afstanden getransporteerd worden. De favoriete plekken voor goudknopjes zijn toevallig ook de plekken waar ganzen graag vertoeven: op de grens van land en water.
Zelf heb ik in Pijnacker nog nooit goudknopjes gezien, maar ik ken de plant wel van kustvlaktes op het Griekse eiland Lesbos. Als ik er met een Texelse natuurliefhebber over praat, stuurt hij mij enkele foto’s van goudknopjes die daar in poldertje Ceres groeien. Op waarneming.nl staan meerdere recente waarnemingen van goudknopje in de Groenzoom. Aan dorpsgenoot Adrie van Heerden heb ik gevraagd of hij ze vaak ziet tijdens inventarisaties in Zuid-Holland. Adrie is al jaren actief voor FLORON en ook beroepsmatig heeft hij talloze inventarisaties uitgevoerd. Hij laat weten dat hij ze vorig jaar tijdens karteringen vrij veel heeft gezien in onze provincie.
Als ik Adrie vraag of goudknopje moet worden beschouwd als een invasieve exoot, dan bromt hij geruststellend dat hij daar niet zo bang voor is. Deze plant stelt zulke specifieke eisen aan de groeiplaats dan het niet te verwachten is dat ie hinderlijk gaat woekeren. Het is een eenjarige plant die in de winter afsterft. Alleen de zaden overleven vorst, maar ze blijven niet zo lang kiemkrachtig. Misschien staan er nu nog steeds wel enkele goudknopjes in bloei. Ook midden in de winter bloeien er nog wilde planten. Wie zin heeft om naar bloemen te zoeken rond de jaarwisseling: FLORON organiseert ook dit jaar weer de Eindejaarsplantenjacht tussen Kerst en 3 januari.